ژنانی ئەفغانستان کەمپەینێکیان بە ناوی "ئەی کوا ناوی من" یان "ناوی من کوا" لە سەر تۆڕە کۆمەڵایەتیەکان وەڕێخستووە. ئەوان لە دەست ئەم فەرهەنگە نێرمەزنییە وەزاڵە هاتوون کە پیاوان ئامادە نین و پێیان شەرمە ناویان بێنن. بەوەڕا وەبیرم هاتەوە کە باوکانی ئێمەش هەمان خدەیان هەبوو. دایکمان لە زمان باوکمان ناوێکی وەک دایکی فڵانی (مناڵی یەکەم)، ژنەکە، عافرەت و شتی وا بوو. هەڵبەت دایکانیشمان رێسایەکی جیاواز لەوەیان نەبوو. باوکمان لە زمان دایکمانەوە باوکی فڵانی (مناڵی یەکەم)، "پیاوەکە"، "کابرا" یان "ئەو" بوو. جا بەوەڕا وەبیر هاتەوە کە پۆلی دووهەم یا سێهەمی سەرەتایی بووم، رۆژێک لە رۆژانی سەرەتای ساڵی خوێندن، مامۆستا پرسیاری ناوی باوکمانی کرد. هەتا ئەو دەم قەتم بیر لەوە نەکردبۆوە کە باوکم جگە لە 'باب' ناوێکی دیکەی هەبێ. ئەو سەردەم هێشتا گوندەکەمان قەوغا بوو. سەرجەم ١٥ تا ٢٠ قوتابی دەبووین. هیچمان نەمانزانی باوکمان ناوی چییە؛
مامۆستا: نێوی بابت چیە؟
ئێمە: نێوی بابمە!
مامۆستا: نا، نێوی خۆی چیە؟
ئێمە: هەر نێوی باب.. بابمە!
لە بیرمە نیوەڕۆی ئەو رۆژە چوومەوە ماڵێ و دایکم بە تەنێ لە ماڵ بوو. لێم پرسی؛ ئەرێ دایە نێوی بابم چیە؟! دایکم لە قاقای پێکەنینی دا بەڵام ئاخری ناوی باوکمم لێ نەبیست. وا بزانم دواتر باوکم یان یەک لە گەورەکان پێیان گوتم.
کوردستان و ئەفغانستان سەرەڕای مەودایان، لە باری فەرهەنگ و زمانەوە هاوبەشی و وێکچوونیان زۆرە. ئەم وێکچوونە هۆکار بووە بۆ لێک نیزیکبوونەوەو تێکەڵاویی خێرای نێوان کۆچەرە کورد و ئەفغانیەکان لە وڵاتانی دەرەوە. تەنانەت لێکدان و پێکدادانیش لە نێوانیان دا و لە کەمپەکانی پەنابەران دا بەشێکی هەر دەگەڕێتەوە سەر ئەم وێکچوونە زۆرەی نێوانیان. بەڵام لەم باسی ناو نەهێنانەدا هی ئەفغانستانیەکان یەکجار تۆختر و لە رادە بەدەر ژن بەکەمگرو دژە ژنە. نەک هەر شوو ئامادە نییە هاوسەر بە ناوی خۆی بانگ بکا، برا پێی شەرمە خوشک و کوڕ پێی شوورەییە ناوی دایک بهێنێ. ئەم ناو نەهێنانە تەنانەت دوای مردنیش دەست لە یەخەی ژنان ناکاتەوە. لە ناوەرۆکی تازیەنامەکانیان دا یان لە سەر بەردەنووسی گڵکۆکانیان، ژنان ناویان کچی فڵان باوک، ژنی فڵان پیاو یان دایکی فڵان کوڕە. ئەمەیان لە ناو کورد دا دەگمەنە یا هەر نییە. زۆر کوڕ بە ناوی دایک بانگ دەکرێن و چ شەرمیش نییە. هەڵبژاردنی خۆشترین و ناسکترین ناوەکان بۆ کچان لە کەلتوری کورد دا جێگای تایبەتی هەیە. تەنانەت لەوان سەردەمانیش دا کە ناوی عەرەبی و ئیسلامی بۆ کوڕان باو و فەڕز بوو، بەشێکی زۆر لە کچان هەر وا لە فەرهەنگی کورد و لە زمانی کوردیەوە ناویان بۆ هەڵدەبژێردرا. ئامۆژنم ناوی مامز بوو، نەنکم (دایکی دایکم) کە تەقریبەن هاوتەمەنی ئەو بوو، ناوی خاتوزین بوو، پووری باوکم ناوی تەنکەڵێ بوو. لە کاتێک دا لە نێو پیاوەکان دا بە توتوش ناوێکی کوردی دەست نەدەکەوت. لە گۆرانی و فۆلکلۆری کوردیش دا ئەم گرینگیدانە بە ناوی ژن، بە زەقی خۆی دەنوێنێ. ئەگەرچی هێندێک جار گۆرانیبێژ "ناوێرێ ناوی یارەکەی بێنێ" بەڵام بەشی زۆری گۆرانییە فۆلکلۆریەکانمان بە ناوی ئەسمەر و کەژاڵ و زارا و زێنەب و شلێر و نەسرین دەناسرێنەوەو بە دەگمەن شتی وەک "ئەمنی کوشتوە خوشکەکەی حەمە" دەبیسترێ. ئەم ناوانە ئەگەر ئەمڕۆ تایبەت بە کەسی دیاریکراو نین بەڵام بە دڵنیاییەوە لە ناوی کەسێکی تایبەتەوە داکەوتوون و ئەم گۆرانیانەیان بۆ خوڵقاوە.
