تاهیر قاسمی
بایکۆت و هاندانی خه‌ڵک بۆ به‌شداری نه‌کردن له خۆپیشاندانه‌کان به شێوه‌ی ساڵانی رابردوو، وه‌رێخستنی خۆپێشاندانی جیاواز له هی ده‌سه‌ڵات و له راستیدا دژ به ده‌سه‌ڵات، یان که‌ڵک وه‌رگرتن له خۆپیشاندانه‌کانی حکومه‌تی بۆ وتنه‌وه‌ی دروشمی به‌دیل و ده‌ربڕینی هه‌ستی ئازادیخوازی و دێموکراسی خوازانه، سێ رێگای به‌رده‌می خه‌ڵکی کورد و حیزبه سیاسی و رێکخراوه مه‌ده‌نیه‌کانی رۆژهه‌ڵاتی کوردستانن سه‌باره‌ت به خۆپیشاندانه‌کانی حکومه‌تیی 22ی رێبه‌ندان. به‌ڵام هه‌ڵبژاردنی هه‌ر کام له‌و رێگایانه پێویستی به یه‌کده‌نگی و کۆده‌نگیی لایه‌نه‌کان هه‌یه، تا پێش به سه‌رلێشواوی و پڕژ و بڵاوی تواناکان بگرن.
راپه‌رینێک که ماوه‌ی چه‌ند ساڵ بوو دژ به دهسهڵاتی پاشایه‌تی له ئێران له ئارادا بوو، له رۆژی 22ی رێبه‌ندانی ساڵی 1357ی هه‌تاوی دا، به رۆیشتنی حه‌مه ره‌زا شا له ئێران، روخانی ئه‌و ده‌سه‌ڵاته‌ی لێکه‌وته‌وه. له سه‌ره‌تادا هه‌موو هێزه به‌رهه‌ڵستکاره‌کانی دهسهڵاتی پاشایه‌تی، هه‌ر له هێزه چه‌پ و کومونیسته‌کانه‌وه بگره تا لایه‌نگرانی حکومه‌تی ئیسلامی، ئه‌و رۆژه‌یان وه‌ک رۆژێکی گرینگ و مێژوویی نرخاند. به‌ڵام خومه‌ینی و هافکره‌کانی وه‌ک چۆن توانیان ئاوه‌ڵدوانه‌ی ئیسلامی به ئینقلابه‌که‌وه بنوسێنن، له ماوه‌ی سی ساڵی رابردووش‌دا، وه‌ک رۆژی سه‌رکه‌وتنی ئینقلابی ئیسلامی، جێژنی بۆ ده‌گرن و حه‌ول ده‌ده‌ن له هه‌موو شاره‌کاندا خۆپیشاندانی گه‌وره‌ی بۆ وه‌رێبخه‌ن.
کوردستان به هۆی به‌شداری نه‌کردن له ریفراندۆمی سه‌رکه‌وتنی نیزام و دواتر ئه‌و موقاومه‌ت و به‌رگرییه‌ی که هه‌ر له سه‌ره‌تاوه دژ به دهسهڵاتی کۆماری ئیسلامی نواندی، له سه‌رجه‌م خۆپیشاندان و بۆنه حکومه‌تیه‌کان، به تایبه‌ت خۆپیشاندانه‌کانی 22ی به‌همه‌ن، بۆ دهسهڵاتی تاران گرینگیی تایبه‌تی هه‌یه. به جۆرێک که خۆپیشاندانه‌کانی حکومه‌تی له دوو شاری مه‌هاباد و سنه، هه‌میشه له میدیا سه‌راسه‌ریه‌کانی کۆماری ئیسلامی دا ره‌نگدانه‌وه‌ی تایبه‌تیی هه‌بووه و گرینگی زیاتری پێدراوه.
ئه‌گه‌رچی حیزبه کوردستانیه‌کان هه‌میشه جاڕی بایکۆتی خۆپیشاندانه‌کانی کۆماری ئیسلامیان داوه، به‌ڵام حکومه‌تیش له ماوه‌ی لانیکه‌م 25 ساڵی رابردوو دا به شێوه‌ی جۆراوجۆر قوتابیان و کارمه‌ندانی وێڕای هێزه چه‌کداره‌کانی سپا و به‌سیج و مۆره‌کانی خۆی له کوردستان هێناوه‌ته سه‌ر شه‌قام و ته‌زاهوراتی پێ وه‌ڕێخستوون و دیمه‌نی ئه‌و ته‌زاهوراتانه‌شی له میدیاکانی خۆی دا گه‌وره کردۆته‌وه.
به سه‌رنجدان به خۆپیشاندانه‌کانی چه‌ند مانگی رابردووی دوای هه‌ڵبژاردنه‌کانی خولی ده‌هه‌می سه‌رکۆماری له ئێران و که‌ڵک وه‌رگرتنی نارازییان له بۆنه حکومه‌تیه‌کان به مه‌به‌ستی وه‌رێخستنی خۆپیشاندان دژ به ده‌سه‌ڵات، 22ی رێبه‌ندانی ئه‌مساڵ هه‌م بۆ ده‌سه‌ڵاتدارانی نیزامی کۆماری ئیسلامی و هه‌م بۆ به‌ره‌ی نارازی له ئێران، گرینگیه‌کی تایبه‌تی و جیاواز له ساڵانی رابردووی هه‌یه. هه‌ر له ئێستاوه رێبه‌رانی بزوتنه‌وه‌ی سه‌وز خه‌ڵکیان بۆ هاتنه سه‌ر شه‌قام له‌و رۆژه‌دا هان داوه و خه‌ڵکیش به شێوازی جۆراوجۆر خۆیان بۆ به‌شداریی له‌و خۆپیشاندانه ئاماده ده‌که‌ن.
کوردستان له ماوه‌ی چه‌ند مانگی رابردووی خۆپیشاندان و ناره‌زایه‌تیه‌کانی خه‌ڵکی ئێران دا، تا ئێستا نه‌یتوانیوه ڕا و روانگه‌ی خۆی به نیسبه‌ت ئه‌و ناره‌زایه‌تیانه یه‌کلایی بکاته‌وه. هه‌ر بۆیه‌ش، به پێچه‌وانه‌ی سه‌رهه‌ڵدان و خه‌باتی سی ساڵی رابردووی گه‌لی کورد، خۆپیشاندانه‌کان به جۆری پێویست له ناو کوردستان دا نابیندرێن. به‌ڵام سه‌ره‌رای ئه‌وه روانگه‌ی حیزبه کوردستانیه‌کان سه‌باره‌ت به بزوتنه‌وه‌ی سه‌وز، سه‌ره‌رای دڕدۆنگی ئه‌و لایه‌نانه له یه‌کتر، نیزیکایه‌تیه‌کی ڕێژه‌یی به خۆوه گرتووه. پرسیار ئه‌وه‌یه که ئاخۆ ئه‌وان ده‌توانن هه‌رکام له لای خۆیه‌وه، هه‌ڵوێستێکی لێک نیزیکیان سه‌باره‌ت به جۆری رووبه‌روو بوونه‌وه‌ی خه‌ڵکی کوردستان به‌رامبه‌ر به خۆپیشاندانه‌کانی حکومه‌تی له رۆژی 22ی به‌همه‌ن دا هه‌بێ؟
ماوه‌یه‌کی که‌می بۆ ئه‌و رۆژه ماوه و یه‌کخستنی هه‌ڵوێسته‌کان بۆ ئه‌م مه‌سه‌له‌یه ئاسته‌مه. به‌و حاڵه‌ش پێوه‌ندیدار به جۆری هاتنه مه‌یدانی کورد له هه‌ڵومه‌رجی ئێستا و چۆنیه‌تی رووبه‌رو بوونه‌وه‌ی کورد به‌رامبه‌ر به خۆپیشاندانه‌کانی 22ی به‌همه‌ن، دوو پرسیاری هاوبه‌شم بۆ چه‌ند که‌سایه‌تی دیاریکراو له چالاکوانانی سیاسی و مه‌ده‌نی له ناوخۆ و ده‌ره‌وه‌ی وڵات و هه‌روه‌ها ریبه‌ریی حیزبه‌کان ناردووه که له چه‌ند رۆژی داهاتوو، له توێی راپۆرتێک دا بڵاویان ده‌که‌مه‌وه.
