وشەی ئازا وشەیەکی کوردی - مادی‌یە. ناوی یەکێک لە دەسەڵاتدارانی هەرێمی مانا بووە.
لە بابەت بنەمای وشەکە زانیاریەکی ئەوتۆ نییە. بەڵام من پێم وایە بنەمای وشەکە "ئاس/ا" بووە. "ئاس" بە واتای بەرد و "ا"ی پاشگر وەک نیشانەی بکەر. ئاس یان بەرد هێمای پتەوی و بەهێزین و شتێکی سەیر نییە ئەگەر مرۆڤی ئازا و بە توانای پێ شوبهێندرابێ. پیتی "س" وەک لە زمانی کوردیدا باوە، گۆڕاوە بە پیتی "ز" و "ئازا"ی لێ چێ بووە.
شیمانەیەکی بە ڕای خۆم وێچووتر لەوەی سەرەوە ئەوەیە کە کە "ئازا" لە کرداری "ئاستن" کەوتبێتەوە. "ئاستن" کە ئێستا کەمتر یان بە دەگمەن بە کار دێ، بە واتای رێگە پێدان، هێشتن، دەست لێ هەڵگرتن و لە کۆڵ بوونەوەیە. دوو چەمکی ئازایەتی لە گەڵ رێگەپێدان زۆر جار و لە زۆر زماندا هاو ماکەن. وەک بوێر و بواردن.
ئەگەر ئەم شیمانەیە راست بێ، ئەوە ئازا بەو جۆرە چێ بووە:
خواستن - خواست - خواز (خوازا)
ئاستن - ئاست - ئاز (ئازا)
ئاز + ا = ئازا (وەک: زان + ا = زانا)
------------------
وشەی ئازادی ، وێدەچێ هەر لە وشەی ئازا کەوتبێتەوە و لە بنەڕەتدا ئازایەتی/ئازاتی بووبێ. پاشگری "...یەتی" لە زمانی کوردیدا بە شێوەی "...اتی" ، "..ەتی" و تەنانەت "..تی" دەبیندرێ: مەرد'ایەتی' ، پیاو'ەتی' ، کۆیلە'تی'..
بەو بۆچوونەی سەرەوە: ئازایەتی ، ئازاتی ، ئازادی
وشەی ئازاد دەکرێ جۆرێک گەڕانەوە لە وشەی ئازادی بێ و لەو وشەیە چێ بووبێ.
شادی : شادی کە زۆر جار لە گەڵ ئازادی دێ، دەکرێ وەک وشەی "ئازادی"ش چێ بووبێ. بەو پێیەش بنەڕەتی وشەکە "شا"یە. خەڵک پێیان وا بووە کە شا هەمیشە خۆش و گەشە و خۆشی و خۆشحاڵیی خۆیان بە حاڵی شا لێکداوەتەوە. بەو پێیەش شادی دەکرێ لە بنەڕەتدا شایەتی - شاتی - شادی بووبێ.
شیمانەیەکی بە ڕای خۆم وێچووتر لەوەی سەرەوە ئەوەیە کە کە "ئازا" لە کرداری "ئاستن" کەوتبێتەوە. "ئاستن" کە ئێستا کەمتر یان بە دەگمەن بە کار دێ، بە واتای رێگە پێدان، هێشتن، دەست لێ هەڵگرتن و لە کۆڵ بوونەوەیە. دوو چەمکی ئازایەتی لە گەڵ رێگەپێدان زۆر جار و لە زۆر زماندا هاو ماکەن. وەک بوێر و بواردن.
ئەگەر ئەم شیمانەیە راست بێ، ئەوە ئازا بەو جۆرە چێ بووە:
خواستن - خواست - خواز (خوازا)
ئاستن - ئاست - ئاز (ئازا)
ئاز + ا = ئازا (وەک: زان + ا = زانا)
------------------
وشەی ئازادی ، وێدەچێ هەر لە وشەی ئازا کەوتبێتەوە و لە بنەڕەتدا ئازایەتی/ئازاتی بووبێ. پاشگری "...یەتی" لە زمانی کوردیدا بە شێوەی "...اتی" ، "..ەتی" و تەنانەت "..تی" دەبیندرێ: مەرد'ایەتی' ، پیاو'ەتی' ، کۆیلە'تی'..
بەو بۆچوونەی سەرەوە: ئازایەتی ، ئازاتی ، ئازادی
وشەی ئازاد دەکرێ جۆرێک گەڕانەوە لە وشەی ئازادی بێ و لەو وشەیە چێ بووبێ.
شادی : شادی کە زۆر جار لە گەڵ ئازادی دێ، دەکرێ وەک وشەی "ئازادی"ش چێ بووبێ. بەو پێیەش بنەڕەتی وشەکە "شا"یە. خەڵک پێیان وا بووە کە شا هەمیشە خۆش و گەشە و خۆشی و خۆشحاڵیی خۆیان بە حاڵی شا لێکداوەتەوە. بەو پێیەش شادی دەکرێ لە بنەڕەتدا شایەتی - شاتی - شادی بووبێ.
